Polak

Czym jest epoka Renesansu?

Epoka ta narodziła się we Włoszech w XIV wieku. Bogate mieszczaństwo przejmowało władzę w republikach włoskich. Wielkie rody skupiały w swoich pałacach uczonych, artystów i poetów. Ośrodkiem zainteresowania się uczonych i twórców stał się człowiek i jego doczesne sprawy. Chciano zjednoczyć kraj i przywrócić Italii rolę dawnego imperium Rzymskiego. Ponownie odkryto piękno starożytnej sztuki. Na rozwój renesansu, jako epoki w dziejach kultury europejskiej, złożyło się wiele czynników historycznych. Do głównych należy kryzys papiestwa i rozwój reformacji, rozbicie jedności cesarsko-papieskiej Europy oraz powstawanie, po okresie rozbicia feudalnego, zjednoczonych państw (m.in. Hiszpania, Francja, Szwajcaria, Polska). 

Nazwę epoce dał późniejszy włoski malarz, architekt i pisarz, Giorgio Vasari. Nazwa ta miała wyrażać przeciwstawienie nowej epoki czasom średniowiecza. Termin ten oznacza powrót do starożytności, do sztuki i filozofii antycznej oraz odrodzenie człowieka i kultury. Z początku używano tej nazwy w znaczeniu odrodzenia państwa na wzór starorzymski, później dotyczyło to też literatury, filozofii i ideałów antycznych. Później znaczyło to również odnowę i rozwój ludzkości. 

Z włoskiego renessaince. Odrodzenie literatury antycznej, ludzkości (renovatio hominis), przeszłości ,odnowienie, podnoszenie się jej na wyższy poziom, odnowienie starożytności (renovatio antiquitais), odrodzenie przeszłości, dawnej wiedzy, kultury i sztuki antyku, programowo zapoczątkowane w XIV w. 

Osobą określaną ,,człowiekiem renesansu" był Leonardo da Vinci, włoski malarz, architekt, filozof i wynalazca. Największej popularności przysporzył mu jego talent malarski, głównie za sprawą ,,Mona Lisy" i ,,Ostatniej Wieczerzy", oraz szkic ,,Człowiek witruwiański".

Cechy odrodzenia:

-rozkwit sztuki i architektury; wybitni przedstawiciele: Leonardo Da Vinci, Michał Anioł, Rafael Santi,

-zbudowano dużo kościołów, domów bogatych mieszczan, pałaców, ratuszów,

-objawy niechęci i częściowego lekceważenia wieków średnich, jednaj należy się uznanie dla dokonań poprzedniej epoki głównie w dziedzinie prawa, medycyny i matematyki,

-wyzwolenie się z ,,ciemnoty", 

-interesowanie się jednostką ludzką (jako wartość, godne zainteresowania), 

-powrót do wzorców kultury (sztuki obyczajów) antycznej - utwory Platona, Horacego itp.,

-afirmacja życia,

- znaczenie drukarzy: publikują dzieła zarówno renesansowe jak i powstałe w średniowieczu, ocalając je przy tym od zagubienia.,


-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

,,Człowiekiem jestem i nic co ludzkie, nie 

jest mi obce" 

    - te oto słowa niegdyś wypowiedział słynny rzymski komediopisarz, Terencjusz. Słowa te były poglądem. Chociaż większość ludzi nie akceptuje bólu i pragnie się od niego uwolnić, to rzeczą ludzką jest je zaakceptować. Tak więc kim jest człowiek i co znaczy nim być? Odpowiedź uzasadnię w poniższych argumentach.

    Więc po pierwsze to, że człowiek, jako jedyna istota myśląca na świecie posiada uczucia i potrafi je wyrażać, jest kluczowe w zrozumieniu istoty człowieka. Wie on, co to jest miłość i radość, ale także smutek, ból, samotność i nienawiść. Potrafi odróżnić, które są dobre, a które nie. Każdy chciałby zaznawać tylko tych dobrych, ale jeżeli jest człowiekiem to nie jest to możliwe. Szerzej na ten temat rozpisuje się Jan Kochanowski w swoich fraszkach, gdzie opisuje on ludzkie niedoskonałości, problemy i stara się pouczać ludzi nie urażając ich przy tym.
    
    Na podstawie drugiej księgi ,,Dziadów" Adama Mickiewicza także można sformułować tezę podobną do wypowiedzi Terencjusza. Podczas obrzędu Dziadów pojawiły się cztery duchy. Najpierw pojawiają się duchy dzieci, które nie mogły iść do raju, gdyż nie zaznały w pełni życia ludzkiego. Nie znały bowiem smaku goryczy, a życie spędzały jedynie na zabawie. Drugim duchem był duch pana dworskiego, który za życia nie okazywał ludzkich uczuć, cechowały go egoizm i złorzeczenie innym. Jego dusza nie mogła spocząć, ponieważ jego zachowanie za życia ,,nie było godne" człowieka. Trzecim już duchem okazała się dusza dziewicy, która nie zaznała trosk życia i zmarła nie znając ich. Wniosek z dzieła Mickiewicza jest taki, że życie ludzkie - aby było pełne - należy przeżyć ze wszystkimi jego elementami - tak smutkiem, jak i radością.

    Ostatnim dziełem, o którym chciałbym napisać, jest ,,Metro 2033" Dmitrija Glukhovskiego. W powieści tej przedstawiono wizję Rosji strawionej przez wojnę nuklearną. Ludzie, którzy mieli szczęście, zdążyli wejść do metra zanim potężna fala uderzeniowa nie zmiotła ich z powierzchni. Po dwudziestu latach życia ludzi w metrze rozpoczyna się podróż głównego bohatera, Artema, który wyrusza ze swojej stacji (stacje pełnią funkcje miast), by wykonać ważną misję, która może przeważyć o losach wszystkich ludzi w metrze. Podczas swojej podróży spotyka wiele osób, a najciekawszą z nich jest Chan. To starzec, który uważa się za wcielenie Czyngis Chana (stąd jego imię), a przykuwa on uwagę bohatera wiedzą o rzeczach, o których nie miał prawa wiedzieć (przesyłanie informacji jest bardzo utrudnione, łącze telefoniczne jest bardzo wadliwe i wykorzystywane tylko między sąsiadującymi stacjami). Chan uważa, że przywiązanie takich rzeczy jak czas jest bezsensowne, ponieważ pod ziemią czas nie ma znaczenia, krytykuje on też zachowanie ludzi, którzy stawiają swoje bezpieczeństwo i wygodę na pierwszym miejscu, zdolnymi do zniszczenia innych ludzi by tylko to bezpieczeństwo utrzymać. Pokazuje to, jak bardzo ciężko jest być ludzkim w podziemnym świecie, gdzie nie wiadomo nawet, czy dożyje się jutra.

    Reasumując słowa Terencjusza ,,człowiekiem jestem i nic co ludzkie nie jest mi obce" ukazuje jeden z wielu sposobów na traktowanie życia i innych ludzi. To, czy jest to sposób dobry i godny naśladowania jest kwestią indywidualną, jednakże uważam, że bycie człowiekiem to nie tylko przynależność do grupy ssaków, a coś znacznie więcej.